Kính thưa Quốc hội,
          Tôi đã có đã ba nhiệm kỳ liên tục tham gia Quốc hội, nhưng chưa có nhiệm kỳ nào mà ngay ở kỳ họp thứ nhất đã tiếp cận những báo cáo, những kế hoạch chứa đựng nhiều khó khăn, thách thức lớn đến vậy.
          Quốc hội họp khi dịch Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp. Nhưng trước đó, ảnh hưởng của dịch bệnh đã bào mòn cả sức khoẻ của doanh nghiệp và cuộc sống của nhân dân. Với Quảng Trị, dù tình hình dịch bệnh không quá phức tạp song 6 tháng đầu năm số doanh nghiệp thành lâp mới, tổng vốn đăng ký và số vốn đăng ký bình quân một doanh nghiệp đều giảm, và số doanh nghiệp ngừng hoạt động lại tăng. Đó có lẽ cũng là bức tranh chung của nhiều tỉnh thành khác.
          Nhìn rộng ra cả nước, tăng trưởng Quý 3 khả năng cao sẽ tiếp tục thấp hơn kế hoạch do chịu tác động tiêu cực từ đợt dịch bệnh mới, khiến triển vọng kinh tế Việt Nam cả năm 2021 trở nên kém lạc quan. Động lực chính cho tăng trưởng kinh tế 2021 đến từ nguồn lực đầu tư công, dòng vốn đầu tư nước ngoài và hoạt động xuất nhập khẩu đều đang và sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Dịch bệnh đợt 4 đang diễn biến rất phức tạp, có thể sẽ ngăn cản Chính phủ đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế trên 6% năm nay. Nhưng theo đó, CPI bình quân cả năm có thể chỉ tăng từ 2.2 tới 2.5%, dưới xa mục tiêu Quốc hội đã đặt ra. Rủi ro cho dự báo lạm phát này chủ yếu nằm ở yếu tố “phí đẩy” đang rất khó lường.
          Trong khi đó, dư địa của chính sách tài khóa để thực hiện các chương trình hỗ trợ đang hạn hẹp dần. Dù NSNN 6 tháng đầu năm vẫn tạm kết dư 81 nghìn tỉ đồng nhưng chủ yếu do chi đầu tư phát triển giải ngân quá chậm. Thu NSNN nhiều khả năng sẽ gặp khó khăn trong các tháng tiếp theo khi đợt dịch 4 diễn biến rất phức tạp, đặc biệt ở một số địa phương trọng điểm kinh tế, tập trung các khu công nghiệp lớn, cùng với việc triển khai gia hạn một số khoản thuế, tiền thuê đất theo Nghị định số 52/CP và các biện pháp tài khóa ứng phó với dịch Covid-19 khác, như Nghị định 44/CP, Nghị quyết 68/CP, …
          Kính thưa Quốc hội,
          Khó khăn, thách thức đang bủa vây chúng ta. Dư địa của 2 chính sách kinh tế vĩ mô quan trọng là chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ không còn nhiều, trong khi chính sách cơ cấu chắc chắn sẽ gặp nhiều trở ngại để triển khai theo tiến độ dự tính.
          Cụ thể như:
          -  Với chính sách tài khóa, hoạt động giải ngân vốn đầu tư công đang vấp phải 2 khó khăn lớn là: (i) dịch bùng phát khiến tiến độ thi công nhiều dự án, bao gồm các dự án gắn với yếu tố nước ngoài, bị đình trệ, không có khối lượng nghiệm thu để làm thủ tục thanh toán; (ii) giá cả nguyên vật liệu tăng cao đột biến so với thời điểm đấu thầu ảnh hưởng đến huy động nguồn lực và tiến độ thi công của các nhà thầu.
          Trong khi ngân quỹ nhà nước bị ứ đọng không đưa được vào nền kinh tế, thể hiện ở số dư tiền gửi Kho bạc Nhà nước tại hệ thống ngân hàng tồn cao tới cỡ tương đương 26 tỉ Đô la Mỹ, thì Kho bạc Nhà nước vẫn trong tình trạng đạt tỉ lệ hoàn thành kế hoạch huy động vốn cho Ngân sách năm 2021 ở mức thấp, dù điều kiện thị trường cả trong nước lẫn quốc tế đang còn thuận lợi.
          - Với chính sách tiền tệ, việc dòng vốn đang bị phân tán mạnh vào những kênh thu hút vốn khác ngoài ngân hàng, là chứng khoán, bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, các sản phẩm liên kết, bảo hiểm đầu tư, quỹ hưu trí, … của các công ty chứng khoán, công ty bảo hiểm, quỹ đầu tư, ... đang gây ra nhưng méo mó, sai lệnh, mất cân bằng tài chính. Đã có những cảnh báo từ các cơ quan nhà nước hữu trách. Tuy nhiên, vai trò và trách nhiệm của Ngân hàng Nhà nước trong việc hóa giải rủi ro thị trường tài chính-tiền tệ là rất lớn. Áp lực nợ xấu ngân hàng đang gia tăng nhanh, đúng như ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã nêu.
          Nói như vậy không phải chúng ta chỉ toàn khó khăn. Chính phủ vừa trình Quốc hội biện pháp đặc biệt chống Covid-19, cùng với đó là những kế hoạch dài hơi về tài chính công, nợ công, đầu tư công với những cân đối hướng tới mục tiêu tổng quát của cả 5 năm. Tại kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm tới GDP bình quân vẫn được xác định khoảng 6,5 - 7% và tăng trưởng năm nay vẫn đang phấn đấu ở mức 6%.
          Để đạt được mức tăng trưởng như vậy, một trong những giải pháp quan trọng tôi rất đồng tình với Chính phủ thường xuyên rà soát, kịp thời có biện pháp hiệu quả tháo gỡ những vướng mắc về thể chế để huy động mọi nguồn lực phục vụ phát triển đất nước. Dù trong bất cứ hoàn cảnh nào thì xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế vẫn là công việc vô cùng quan trọng của Quốc hội. Trước kỳ họp này, các địa phương đã tiến hành rà soát tình hình triển khai thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, tổng hợp những khó khăn, vướng mắc trong đầu tư, kinh doanh trên địa bàn các địa phương theo yêu cầu của Văn phòng Chính phủ. Tôi cho rằng, với bối cảnh đặc biệt hiện nay, ngay từ kỳ họp Quốc hội thứ hai có thể dùng một luật để sửa các quy định đang gây khó khăn trong công việc phục hồi kinh tế sau đại dịch và việc đó cần được chuẩn bị ngay từ bây giờ, với sự vào cuộc của tất cả các đại biểu Quốc hội chứ không phải riêng Chính phủ.  
          Tôi xin hết. Xin trân trọng cảm ơn Quốc hội./.