Đối với Quảng Trị, hiện có khoảng gần 3.000 người Việt Nam ở nước ngoài có gốc Quảng Trị, trong đó 85% đang sinh sống tại 6 quốc gia và vùng lãnh thổ (Hoa Kỳ, Úc, Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc và Canada). Từ năm 2009 đến nay có 2 trường hợp xin thôi quốc tịch Việt Nam; 4 trường hợp yêu cầu cấp giấy xác nhận có quốc tịch Việt Nam. Từ năm 2016 đến nay có 193 trường hợp phụ nữ cư trú trên địa bàn tỉnh Quảng Trị kết hôn có yếu tố nước ngoài (kết hôn với người nước ngoài hoặc người Việt Nam định cư ở nước ngoài).

Về người di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới Việt Nam-Lào thuộc tỉnh Savannakhet, Salavan hiện có 493 người. Tỉnh Quảng Trị đã nhiều lần trao đổi với chính quyền các tỉnh của Lào để cấp hộ tịch, quốc tịch và cư trú cho người Việt Nam di cư được phép ở lại nơi cư trú nước bạn.

Từ đầu năm 2022 đến nay đã cấp 100 lượt chứng nhận tạm trú, tiếp nhận và xử lý 10 hồ sơ xin thường trú; hỗ trợ, hướng dẫn 20 hồ sơ xin giấy miễn cấp thị thực cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài và người nước ngoài là vợ, chồng, con của người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc của công dân Việt Nam...

Việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong lĩnh vực lao động, tính từ năm 2012 đến 6 tháng đầu năm 2022 có 11.149 lao động tham gia đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; tổng số tiền người lao động gửi về cho gia đình khoảng 5.131 tỉ đồng. Về chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong lĩnh vực văn hóa, khoa học công nghệ, giáo dục, đào tạo…được triển khai thực hiện tốt.

Trong lĩnh vực đầu tư kinh doanh, tiếp tục cải cách hành chính về đầu tư nhằm thu hút người Việt Nam ở nước ngoài đầu tư vào các chương trình trọng tâm, trọng điểm, các dự án mà tỉnh đang thu hút đầu tư; tổ chức theo dõi tình hình hoạt động của các doanh nghiệp của người Việt Nam ở nước ngoài để kịp thời hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Các thành viên của Đoàn giám sát Ủy ban Đối ngoại Quốc hội trao đổi và tìm hiểu về một số nội dung như: công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, tuyển dụng và xuất khẩu lao động; công tác đầu tư kinh doanh của người Việt Nam ở nước ngoài; di cư hợp pháp, an toàn; bảo vệ quyền của người di cư... Đại diện một số sở, ngành tỉnh Quảng Trị đã làm rõ các ý kiến mà đoàn giám sát quan tâm.

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hà Sỹ Đồng cho biết, thực hiện các văn bản chỉ đạo của Trung ương về công tác người Việt Nam ở nước ngoài, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản liên quan cũng như chỉ đạo các đơn vị, địa phương thực hiện các chính sách pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Tỉnh đã chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp, hỗ trợ thủ tục giải quyết các vụ việc lãnh sự có yếu tố nước ngoài và bảo hộ công dân ở nước ngoài và báo cáo kịp thời cho các cơ quan đại diện nước ngoài tại Việt Nam được biết để giải quyết kịp thời. Công tác quản lý nhà nước về xuất khẩu lao động tại địa phương được chú trọng. Quảng Trị đã thực hiện nhiều chính sách, hoạt động nhằm tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài và đầu tư của người Việt Nam ở nước ngoài vào địa phương nhằm góp phần phát triển kinh tế - xã hội.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến nhấn mạnh, mục đích của đợt giám sát lần này của Ủy ban Đối ngoại Quốc hội là nắm bắt các thông tin, những tâm tư, nguyện vọng, các giải pháp, kiến nghị, đề xuất của tỉnh Quảng Trị cũng như các địa phương khác để nhằm hình thành một hệ thống pháp luật thống nhất và đồng bộ liên quan về chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến đánh giá cao việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài của tỉnh Quảng Trị, trong đó, có nhiều cách làm hay, nổi bật và hiệu quả. Dựa trên báo cáo và trao đổi tại buổi làm việc, đề nghị tỉnh chỉ đạo bổ sung thêm các giải pháp, kiến nghị, đề xuất một cách rõ ràng, cụ thể hơn của địa phương để đoàn giám sát kịp thời nắm bắt, báo cáo với Quốc hội.

Tại buổi làm việc với lãnh đạo Sở Lao động, Thương binh và Xã hội và đại diện một số doanh nghiệp, người đi xuất khẩu lao động ở nước ngoài, các thành viên của Đoàn giám sát Ủy ban Đối ngoại Quốc hội trao đổi và thông tin về những vấn đề mà ngành Lao động, Thương binh và Xã hội, doanh nghiệp, người đi xuất khẩu lao động quan tâm; đồng thời đề nghị tỉnh, Sở, ngành liên quan tiếp tục quan tâm, theo sát, bảo vệ, hỗ trợ người tham gia lao động ở nước ngoài.

Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Hoàng Đức Thắng đề nghị Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài; giúp người lao động chủ động lựa chọn thị trường lao động, những đơn vị, doanh nghiệp uy tín, đủ tư cách pháp nhân và được phép tuyển dụng lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Chủ động làm việc với các ngân hàng, nhất là Ngân hàng Chính sách Xã hội chi nhánh tỉnh nhằm tạo điều kiện thuận lợi, thủ tục nhanh gọn cho người lao động vay vốn tham gia xuất khẩu lao động; động viên, khuyến khích và hỗ trợ các doanh nghiệp thực hiện công tác tuyển dụng lao động đi nước ngoài được thuận lợi; nắm bắt tình hình người lao động ở nước ngoài để có sự hỗ trợ, giúp đỡ kịp thời.

Phát biểu kết luận tại buổi làm việc với Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nguyễn Mạnh Tiến đề nghị Sở hoàn thiện nội dung báo cáo về thực hiện chính sách, pháp luật đối với người Việt Nam ở nước ngoài trong lĩnh vực lao động một cách khoa học, cụ thể, chính xác để đoàn giám sát kịp thời nắm bắt, báo cáo với Quốc hội. Bên cạnh đó, địa phương cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền về công tác xuất khẩu lao động ;thực hiện đổi mới trong công tác xuất khẩu lao động, nhất là chú trọng xuất khẩu lao động có tay nghề, trình độ; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các tổ chức, cá nhân làm công tác đưa người lao động đi xuất khẩu ở nước ngoài. Có chính sách hỗ trợ thiết thực hơn nữa với những lao động nước ngoài trở về quê lập nghiệp, đầu tư sản xuất kinh doanh, xây dựng phát triển cuộc sống ngay trên quê hương...

Nhân chuyến công tác, Đoàn giám sát đã đến viếng, dâng hương, dâng hoa tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ tại các Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn, Đường 9 và Thành Cổ Quảng Trị./.